Godzinnik.pl Polska Reakcja mózgu na dotyk zmienia się w zależności od kontekstu. Dotyk bliskiej...

Reakcja mózgu na dotyk zmienia się w zależności od kontekstu. Dotyk bliskiej osoby ma wpływ na wydzielanie hormonu oksytocyny

Data publikacji:

Reakcja mózgu na dotyk zmienia się w zależności od kontekstu. Dotyk bliskiej osoby ma wpływ na wydzielanie hormonu oksytocyny

Dotyk jest dominującym kanałem wzmacniania więzi międzyludzkich i przywiązania emocjonalnego. Choć mechanizmy neurologiczne wspierające tę rolę dotyku nie są w pełni poznane, to zgodnie z badaniami szwedzkich naukowców dotyk bliskiej osoby wpływa na wydzielanie oksytocyny u kobiet. To hormon miłości i zaufania, odpowiedzialny za tworzenie i utrzymywanie więzi społecznych. Jego poziom był jednak zależny od kontekstu badania, m.in. tego, kim była osoba dotykająca, podobnie jak reakcja na ten dotyk zachodząca w mózgu. Naukowcy sprawdzą teraz, czy te zależności zachodzą również u mężczyzn w odniesieniu do siostrzanego hormonu – wazopresyny argininowej.

– Chcieliśmy się dowiedzieć, czy dotyk bliskiej osoby może zmienić poziom oksytocyny wytwarzanej przez organizm. Dotychczas nie wiedzieliśmy, czy można to sprawić, przeprowadzając w laboratorium eksperyment polegający na dotyku. Chcieliśmy także zbadać, w jaki sposób hormony i mózg mogą współdziałać w elastyczny sposób, aby dostosować się do okoliczności. Chodzi na przykład o to, z jakimi osobami mamy interakcje teraz lub mieliśmy w przeszłości. Naszym celem było sprawdzenie, czy w wyniku współdziałania procesów w mózgu i hormonów możliwe jest dostosowanie się do danej sytuacji. Nie mieliśmy bezpośredniej wiedzy na temat oksytocyny wytwarzanej przez organizm człowieka, którą nazywa się oksytocyną endogenną. Mieliśmy pewne informacje z pozostałych źródeł poświęconych człowiekowi i z literatury dotyczącej zwierząt, a obecne badanie przeprowadziliśmy, aby dowiedzieć się, jak wygląda to u ludzi – informuje w rozmowie z agencją Newseria Innowacje India Morrison z Uniwersytetu Linköping.

Badaniu zostały poddane 42 kobiety w wieku 18–40 lat, które nie stosowały środków antykoncepcyjnych zawierających estrogen, co do którego istniało podejrzenie, że może zaburzać wytwarzanie oksytocyny. Uczestniczki pozostawały w heteroseksualnym związku uczuciowym z mężczyzną przez co najmniej rok. Kobiety przychodziły do ośrodka badawczego ze swoimi partnerami i były poddawane badaniu rezonansem magnetycznym, a w trakcie poszczególnych etapów badania pobierano im krew i sprawdzano poziom oksytocyny.

W pierwszej części eksperymentu były one dotykane podczas dwóch sesji siedmiominutowych. W pierwszej wersji osobą dotykającą ramienia i dłoni kobiety był jej partner, a zadaniem kobiety było określenie za każdym razem stopnia odczuwanej przyjemności. W drugiej wersji tę samą czynność powtarzała obca osoba płci męskiej, którą uczestniczki poznały dopiero w dniu badania. Połowa uczestniczek najpierw miała kontakt ze swoim partnerem, a druga połowa z obcą osobą. Pozwoliło to porównać i stwierdzić, czy jest różnica między sytuacją, kiedy jako pierwszy ramienia kobiety dotykał jej partner, a sytuacją, kiedy najpierw był to obcy mężczyzna, a partner dopiero jako drugi. Uczestniczki zostały też zapytane po zakończeniu eksperymentu, jak się czuły w kontakcie z obcym mężczyzną, czy wzbudzał on strach, zaufanie, a także czy był atrakcyjny.

– Kobiety stwierdziły, że nie wzbudzał on strachu, nie był ani atrakcyjny, ani nieatrakcyjny, czyli był pośrodku skali. Było to dla nas istotne, ponieważ nie chcieliśmy skrajnych reakcji w żadną stronę, ani zbyt pozytywnych, ani negatywnych – wyjaśnia India Morrison.

Naukowcy z Uniwersytetu Linköping i Uniwersytetu Skövde odkryli, że kiedy partner dotykał kobiety jako pierwszy, poziom oksytocyny u pań wzrastał, a następnie spadał, by ponownie wzrosnąć, gdy nieznajomy zrobił to samo. Jednak kiedy nieznajomy dotknął jej pierwszy, poziom oksytocyny się nie zmienił, a kiedy potem jej partner pogłaskał ją po ramieniu, nastąpił tylko niewielki wzrost. Zmiany poziomu oksytocyny były powiązane z aktywnością obszarów mózgu ważnych dla kontekstualizacji wydarzeń. Potwierdza to obserwacje poczynione podczas badań na zwierzętach.

– U gatunków poza człowiekiem, które są poddawane badaniom laboratoryjnym, oksytocyna wpływa na przywiązanie i nawiązywanie więzi w zakresie ich możliwości rozpoznawania innych osobników, co pozwala im odróżnić daną jednostkę od pozostałych, a także wyboru osobników, z którymi spędzają czas lub łączą się w pary, a także na sposób przetwarzania przez mózg sygnałów społecznych, takich jak wokalizacja, jeśli na przykład młode wydaje odgłosy, ponieważ zostało samo, może to wpływać na postrzeganie go przez inne zwierzęta – zmienia się mimika i inne formy wyrażania emocji – wyjaśnia badaczka z Uniwersytetu Linköping.

U ludzi oksytocyna uczestniczy w regulacji działania układu sercowo-naczyniowego i wywołuje zmiany w naczyniach krwionośnych i mięśniach. U kobiet hormon ten wpływa na zmiany zachodzące podczas porodu i karmienia piersią, na przykład za rytm skurczów i wydzielanie mleka. W szerszym ujęciu oksytocyna odpowiada za przywiązanie i nawiązywanie więzi w grupie. Z uwagi na to znaczenie naukowcy postanowili zbadać korelację zmysłu dotyku z emocjami wynikającymi z więzi społecznych.

Zwykle w innych kontekstach niż działanie oksytocyny mówi się o określonych obszarach w mózgu, które reagują na dotyk, ale w ostatnim dziesięcioleciu zaczęto wyróżniać poszczególne rodzaje dotyku. Być może zmysł dotyku, który służy znalezieniu kluczy w kieszeni lub którego używamy do oceny miękkości tkaniny, różni się od dotyku bliskiej osoby lub przytulenia. Być może da się wyróżnić odrębny rodzaj dotyku emocjonalnego, który występuje częściej w sytuacjach społecznych – mówi India Morrison. – Od początków neurobiologii zajmowaliśmy się badaniem zmysłu dotyku, który służy nam do znajdowania kluczy w kieszeni i rozróżniania bodźców dotykowych. Dopiero niedawno zaczęliśmy rozpatrywać bardziej emocjonalne rodzaje dotyku związane z uczuciami. Można stwierdzić, że w zależności od rodzaju bodźców dotyku obserwuje się reakcję różnych obszarów mózgu – jest wiele elementów wspólnych, ale także wiele różnic.

Szwedzcy naukowcy chcą się teraz skupić na tym, czy podobne obserwacje uda się poczynić u mężczyzn. Zwrócą jednak uwagę na powiązanie z innym hormonem: wazopresyną, który odpowiada m.in. za erekcję i ejakulację oraz jest uznawany za siostrzany wobec oksytocyny. 

- Reklama -

Źródło: Newseria

NAJNOWSZE INFORMACJE

UE w 80 proc. technologicznie polega na innych krajach. Zależność cyfrowa od USA i Chin może być zagrożeniem dla bezpieczeństwa

Unia Europejska w alarmującym stopniu jest uzależniona od dostawców technologii z USA i Chin. W ponad 80 proc. polega na państwach trzecich w zakresie produktów cyfrowych, usług,...

Nowy raport KE wskazuje pewną poprawę w zakresie praworządności w Unii. Parlament chce silniejszych instrumentów do jej ochrony

Komisja Europejska opublikowała nowe sprawozdanie na temat stanu praworządności w państwach członkowskich UE. Wcześniej swoje stanowisko, w nawiązaniu do raportu dotyczącego 2024 roku, przedstawił także...

Rzecznik MŚP na mocy nowej ustawy ma objąć ochroną także rolników. Na zmianach skorzystają też duże firmy

Trwają prace nad zmianą ustawy o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców. Jej projekt jest na etapie konsultacji i przewiduje wiele modyfikacji w obszarze kompetencji organu, który do...

Maciej Dowbor: Ostatnio kupiłem zdalnie sterowane motorówki dla córki. Ten wspólnie spędzony czas pozwala oderwać dzieci od smartfonów

Zdaniem prezentera nawet niepozorny gadżet może pomóc w budowaniu relacji ze swoimi pociechami i tworzeniu pięknych wspomnień. On sam przekonał się o tym, kiedy jego siedmioletnia...

Od lipca ułatwienia w dostępie do terapii dla osób z przewlekłą chorobą nerek. Eksperci apelują o włączenie dietetyków w proces leczenia

Na przewlekłą chorobę nerek cierpi nawet ponad 4,7 mln osób. Według prognoz WHO liczba pacjentów wymagających dializ będzie szybko rosnąć. Niskobiałkowa dieta w połączeniu...

W czwartek głosowanie nad wotum nieufności wobec Komisji Europejskiej. To inicjatywa ponad 70 europosłów, również z Polski

W Parlamencie Europejskim w czwartek 10 lipca odbędzie się głosowanie o wotum nieufności wobec Komisji Europejskiej. Wniosek przygotowała frakcja Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, do której należy...

Dorota Szelągowska: W moim rodzinnym domu się nie przelewało. Od mamy i babci się nauczyłam, jak ugotować coś z niczego

Prezenterka zaznacza, że dużo czasu spędza w kuchni i jak przekonuje, zawsze da się przyrządzić coś smacznego, nawet gdy pod ręką nie ma zbyt wielu produktów....

Zapotrzebowanie na pomoc humanitarną drastycznie rośnie. Jednocześnie są coraz większe problemy z jej finansowaniem

Ponad 10 mld dol. – na taką kwotę UNHCR szacuje budżet potrzebny na zapewnienie ochrony i pomocy dla osób przesiedlonych. Ze względu na trwające konflikty...

GUS chce walczyć z fake newsami. Współpraca z sektorem prywatnym ma pomóc ograniczyć chaos informacyjny

Tradycyjna statystyka, oparta wyłącznie na cyklicznych badaniach i danych administracyjnych, przestaje wystarczać, by analizować dynamiczne zmiany w czasie rzeczywistym. Z tego powodu Główny Urząd Statystyczny...

MNiSW reaguje na problemy psychiczne w środowisku akademickim. Specjalny zespół ma opracować skuteczne rozwiązania

W środowisku naukowym rośnie świadomość znaczenia dobrostanu psychicznego i potrzeby budowania bezpiecznego miejsca – zarówno dla studentów, jak i kadry akademickiej. Z badania SWPS wynika, że wiele...

Po latach spadków szara strefa tytoniowa w Polsce rośnie. Radykalne podwyżki akcyzy mogą przyspieszyć wzrost nielegalnego rynku

Rośnie nielegalna produkcja i przemyt wyrobów tytoniowych w Polsce i w Europie. Według raportu KPMG co 11. papieros wypalony w 2024 roku w Europie pochodził z nielegalnych źródeł. W...

Maciej Dowbor: Domówki i rolki przyniosły nam dużo większą popularność niż telewizja. Ludzie nas odbierają jak dobrych znajomych

Prezenter przyznaje, że domówki online i publikowane w mediach społecznościowych rolki pozwoliły im zbudować mocną pozycję w cyfrowym świecie. Dzięki nim zyskali dużo większą popularność niż...

O TYM SIĘ MÓWI

UE w 80 proc. technologicznie polega na innych krajach. Zależność cyfrowa od USA i Chin może być zagrożeniem dla bezpieczeństwa

Unia Europejska w alarmującym stopniu jest uzależniona od dostawców technologii z USA i Chin. W ponad 80 proc. polega na państwach trzecich w zakresie produktów cyfrowych, usług,...

Nowy raport KE wskazuje pewną poprawę w zakresie praworządności w Unii. Parlament chce silniejszych instrumentów do jej ochrony

Komisja Europejska opublikowała nowe sprawozdanie na temat stanu praworządności w państwach członkowskich UE. Wcześniej swoje stanowisko, w nawiązaniu do raportu dotyczącego 2024 roku, przedstawił także...

Rzecznik MŚP na mocy nowej ustawy ma objąć ochroną także rolników. Na zmianach skorzystają też duże firmy

Trwają prace nad zmianą ustawy o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców. Jej projekt jest na etapie konsultacji i przewiduje wiele modyfikacji w obszarze kompetencji organu, który do...