Godzinnik.pl Polska Ekolodzy: specustawa odrzańska to dalsze betonowanie i zasolenie rzeki. Katastrofa ekologiczna w...

Ekolodzy: specustawa odrzańska to dalsze betonowanie i zasolenie rzeki. Katastrofa ekologiczna w tym roku może się powtórzyć

Ekolodzy: specustawa odrzańska to dalsze betonowanie i zasolenie rzeki. Katastrofa ekologiczna w tym roku może się powtórzyć

Po roku od katastrofy ekologicznej na Odrze do rzeki wciąż trafiają wysoce zasolone ścieki z kopalń węgla kamiennego, tworząc idealne warunki dla tzw. złotych alg, które okazały się źródłem ubiegłorocznego masowego wymierania ryb, ptaków i bezkręgowców. Ekolodzy przestrzegają, że jeśli wskutek suszy i braku opadów poziom wody w rzece mocno się obniży, stężenie szkodliwych toksyn wzrośnie i w tym roku sytuacja może się powtórzyć. Zwłaszcza że pierwsze potwierdzone doniesienia na ten temat zaczęły się pojawiać już na początku maja. Dlatego eksperci apelują do władz centralnych o szybkie działania, wskazując, że procedowana właśnie tzw. ustawa odrzańska wcale nie rozwiązuje problemów – a wręcz je pogłębi – z renaturyzacją Odry.

– Jeżeli szybko nie zostaną podjęte odpowiednie działania, to ekosystem Odry będzie zamierał i doprowadzimy do sytuacji, jaka wystąpiła np. w latach 60. na Renie czy Tamizie, gdzie na znacznych odcinkach rzek w zasadzie nie było życia, ta woda po prostu nie nadawała się do niczego – mówi agencji Newseria Biznes dr hab. inż. Bogdan Wziątek, przewodniczący Rady Naukowej przy Zarządzie Głównym PZW, ekspert Parlamentarnego Zespołu ds. Renaturyzacji Odry oraz Instytutu Inżynierii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Ubiegłoroczna katastrofa ekologiczna na Odrze spowodowała ogromne straty dla rzeki i połączonych z nią ekosystemów. Pierwsze sygnały o śniętych rybach w rzece pojawiły się pod koniec lipca ub.r., ale władze zareagowały dopiero dwa tygodnie później, kiedy zjawisko stało się masowe i wystąpiło w kolejnych województwach. Jak podaje WWF Polska, według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego wymarło w sumie prawie 50 proc. populacji ryb żyjących w Odrze, zginęło też niemal 80 proc. mięczaków. Łącznie z rzeki wyłowiono kilkaset ton martwych ryb, ptaków i bezkręgowców. Przyjmuje się, że za katastrofę ekologiczną odpowiadają tzw. złote algi, które wykryto w próbkach z rzeki, występujące w mocno zasolonych wodach.

Ekosystem Odry jest osłabiany od lat i to, co się stało w ubiegłym roku, to tylko objaw, a nie główna przyczyna problemu. Już wcześniej były monity dotyczące wzrastającego poziomu zasolenia – Państwowy Monitoring Środowiska wykazał zły stan ekologiczny poszczególnych części Odry, z kolei polsko-niemiecko-czeska Komisja Wspólna ds. Badania Wód Granicznych wskazywała na wzrastające zasolenie Odry mniej więcej od 2015 roku. Prawdopodobnie to była główna przyczyna, że doszło do zakwitu, który wymknął się spod kontroli i spowodował ubiegłoroczną katastrofę – wyjaśnia dr hab. inż. Bogdan Wziątek.

W tym roku doniesienia o setkach śniętych ryb w zbiorniku Czernica pod Wrocławiem, który jest bezpośrednio połączony z Odrą, zaczęły się pojawiać na początku maja. Badania laboratoryjne potwierdziły, że przyczyną były toksyny produkowane przez tzw. złote algi, których intensywne namnażanie było obserwowane również w Kanale Gliwickim. Dlatego eksperci obawiają się, że w tym roku katastrofa na Odrze może się powtórzyć. Zwłaszcza jeśli wskutek suszy i braku opadów poziom wody w rzece, do której w dalszym ciągu płynie m.in. słona woda z kopalń, mocno się obniży i stężenie szkodliwych substancji wzrośnie. Z danych Greenpeace’u wynika, że kopalnie odpowiadają za 72 proc. chlorków i siarczanów (odpowiedzialnych za zasolenie) w ściekach odprowadzanych do Odry.

– Trudno określić, jak będzie w tym roku, ponieważ alga w rzece występuje cały czas. Co prawda jej liczebność jest na razie niewielka, ale mamy wyższe stany wód niż w zeszłym roku i ta typowa, prawdziwa niżówka dopiero nas czeka. A jeżeli chodzi o zlewnie, czyli o ilość zasolonych wód doprowadzanych do Odry, przynajmniej na terenie Polski, sytuacja w ogóle się nie zmieniła – mówi ekspert Parlamentarnego Zespołu ds. Renaturyzacji Odry.

Jak podkreśla, aby uratować Odrę, konieczna jest przede wszystkim aktualizacja planów gospodarowania wodami jej dorzecza, żeby zwiększyć retencję zlewniową, ograniczyć ludzką ingerencję i zaprzestać jej regulowania.

– Wbrew temu, co twierdzi Ministerstwo Infrastruktury, retencja korytowa nie poprawi sytuacji. Tej wody nie będzie więcej, to nie wpłynie w żaden sposób na ilość opadów. Jedyną szansą na zwiększenie ilości wody w Odrze wcale nie jest budowa stopni wodnych, tylko po prostu gromadzenie tej wody w zlewni, czyli odtwarzanie terenów podmokłych, ograniczenie poboru wód gruntowych np. przez studnie i tym podobne działania. I oczywiście zaniechanie prac regulacyjnych – poza tymi niezbędnymi, które wiążą się z ochroną mienia, życia i zdrowia. A wiele zapisów, które znalazły się w specustawie odrzańskiej, nie ma z tym nic wspólnego – mówi dr hab. inż. Bogdan Wziątek.

Tak zwana specustawa odrzańska, czyli rządowy projekt ustawy o rewitalizacji Odry, znajduje się na etapie prac w Sejmie. W ubiegłym tygodniu połączone komisje Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa opowiedziały się za jej przyjęciem z ośmioma poprawkami doprecyzowującymi. W obecnym kształcie projekt zakłada m.in. długą listę inwestycji hydrotechnicznych, które mają być zrealizowane na Odrze i w jej dorzeczu, a także wysokie kary finansowe za zanieczyszczenie rzeki, w tym za niedostosowanie zrzutów soli do ostrzeżeń przed suszą hydrologiczną.

W ocenie Ministerstwa Infrastruktury projekt jest odpowiedzią na katastrofę ekologiczną na Odrze, jednak szeroko krytykują go ekolodzy i organizacje społeczne zajmujące się ochroną środowiska, wskazując m.in., że specustawa przyczyni się do dalszego betonowania rzeki, za to nie porusza jednego z głównych problemów, jakim są zrzuty do Odry zasolonych ścieków z kopalni węgla kamiennego. Nie ma w niej np. zapisu o obowiązku odsalania silnie zasolonych wód. Ekolodzy z Koalicji Czas na Odrę wskazują, że w propozycji brakuje działań renaturyzacyjnych, wzmacniających odporność Odry na zanieczyszczenia i zdolności samooczyszczania. Apelują więc o odrzucenie w całości ustawy i stworzenie nowych propozycji lepiej chroniących rzekę. Tym bardziej że projekt nie był konsultowany społecznie. 

Źródło: Newseria

NAJNOWSZE INFORMACJE

Konferencja prasowa pt. „Czy Polacy spłacają swoje długi? O odpowiedzialnym konsumencie na rynku finansowym”

Polska na EXPO 2025: nasze dziedzictwo wskazuje kierunki przyszłych działań PAP Polacy sięgają do swojego dziedzictwa, które jest inspiracją do poszukiwania nowych odpowiedzi na wyzwania...

Polska na EXPO 2025: nasze dziedzictwo wskazuje kierunki przyszłych działań

Fot. Mieszko Piętka/AKPA (1)Polacy sięgają do swojego dziedzictwa, które jest inspiracją do poszukiwania nowych odpowiedzi na wyzwania współczesnego świata - powiedział podczas konferencji dotyczącej...

Raport: niemal 90 proc. Polaków regularnie spłaca swoje długi

Polacy, którzy w ciągu ostatniego roku skorzystali z różnych form pożyczek i kredytów, na ogół nie są osobami z poważnymi problemami finansowymi, coraz bardziej...

Debata ORLEN: tak jak Łukasiewicz wierzył w naftę, tak my powinniśmy zacząć wierzyć w potencjał wodoru

Fot. PAP/ M. Kmieciński (1)Ponad 350 tysięcy ton rocznie - tyle odnawialnego i niskoemisyjnego wodoru planuje wykorzystywać w swych procesach Grupa ORLEN w perspektywie...

Julia Kamińska: Dzięki roli lekarki z większą pewnością wykonywałabym teraz masaż serca. Potrafiłabym pewnie też zrobić szew na skórze

Aktorka przyznaje, że rola lekarki w serialu „Szpital św. Anny” wiąże się z dodatkowymi trudnościami. Przygotowując się do poszczególnych scen, musi bowiem opanować dość trudną...

Raport Oxford Economics: coroczny wkład branży piwowarskiej do budżetu Polski to około 24 miliardy złotych

Kondycja branży piwowarskiej ma kluczowy i bezpośredni wpływ m.in. na rolnictwo, logistykę, handel czy gastronomię. „W związku z tym kurczenie się tego segmentu rynku,...

S. Cichanouska: Białorusini żyją jak w gułagach z czasów stalinowskich. Jednak nie poddają się mimo represji i brutalności reżimu

Przedstawiciele białoruskiej opozycji podkreślają, sytuacja w kraju jest bardzo poważna. Z jednej strony od niemal pięciu lat ludzie na Białorusi żyją jak w gułagach z czasów stalinowskich, doświadczają...

Automatyzacja pomaga firmom budować przewagę nad konkurencją. Zwłaszcza wykorzystanie narzędzi sztucznej inteligencji

Firmy coraz chętniej inwestują w cyfryzację i automatyzację procesów, w tym z wykorzystaniem sztucznej inteligencji (AI), co pozwala im oszczędzać czas, redukować koszty operacyjne i poprawiać jakość obsługi klienta. Nowoczesne...

Odwetowe cła z UE na amerykańskie towary mogą być kolejnym etapem wojny handlowej. Następne decyzje spowodują dalszy wzrost cen

Komisja Europejska zapowiedziała nałożenie ceł na amerykańskie produkty w reakcji na wejście w życie ceł USA na stal i aluminium. Unijne cła o wartości 26 mld zł...

Przybywa osób biorących leki dla chorych na cukrzycę, aby szybciej schudnąć. To rozwiązanie niekorzystne dla zdrowia

Dietetycy ostrzegają przed wykorzystywaniem leków niezgodnie z ich przeznaczeniem. Tak dzieje się coraz częściej z lekami na cukrzycę, które stosują osoby chcące zrzucić zbędne kilogramy. Jak...

JD poszerza zakres działalności w Polsce, budując tu trzeci magazyn, aby ulepszyć usługi z zakresu logistyki łańcucha dostaw

WARSZAWA, Polska, 13 marca 2025 r. /PRNewswire/ -- Spółka JD Logistics, znana również pod nazwą JINGDONG Logistics, oficjalnie otworzyła trzeci magazyn w Polsce, drugi...

SECURE International Summit 2025 wskaże kierunki rozwoju cyberbezpieczeństwa

SECURE International Summit to największa, skupiona na cyberbezpieczeństwie konferencja polskiej prezydencji w Radzie UE. Uczestnicy poznają regulacje prawne, rozwiązania dla sektorów rynku np. zdrowia,...

O TYM SIĘ MÓWI

Inez Lis – wiek, waga, wzrost. Kim jest Inez Lis?

Inez Lis to popularna polska influencerka, członkini grupy Dresscode, która zdobyła znaczną rozpoznawalność dzięki swojej aktywności w mediach społecznościowych, zwłaszcza na Instagramie....

Wojek – wiek, kariera, współpraca z Książulem, dziewczyna

Wojek, znany również jako Maciej Wojas, to jedna z popularniejszych postaci w polskim internecie. Zyskał dużą popularność dzięki swojemu kanałowi na YouTube...

Ile dzieci ma Agnieszka Gozdyra? Co wiemy o życiu prywatnym znanej dziennikarki?

Agnieszka Gozdyra to postać doskonale znana widzom polskich mediów. Jako dziennikarka i prezenterka telewizyjna w Polsat News zdobyła uznanie i szacunek dzięki...

Laura Zawadzka – wzrost, waga, dziecko, partner. Kim jest Laura Zawadzka?

Laura Zawadzka zasłynęła dzięki występowi w czwartej edycji popularnego reality show "Love Island". Po programie, jej życie nabrało tempa, gdy zaszła w...

Kim jest Paweł Svinarski? Wiek, dziewczyna, dziecko, praca

Paweł Svinarski to jedna z najbardziej rozpoznawalnych postaci w polskim internecie, szczególnie w obszarze biznesu i finansów. Jego działalność w mediach społecznościowych...

Książulo – wiek, praca, dziewczyna, miejsce zamieszkania

Szymon Nyczke, znany w internecie jako Książulo, to popularny twórca internetowy, który zdobył szerokie uznanie na platformie YouTube. Jego twórczość i życie...