Godzinnik.pl Polityka Rosjanie okradli Polaków. Polska domaga się zwrotu

Rosjanie okradli Polaków. Polska domaga się zwrotu

Mam nadzieję, że kiedyś nasze ekspozycje zostaną wzbogacone o straty wojenne, które znajdują się w tej chwili w Federacji Rosyjskiej – powiedział PAP wicepremier, minister kultury Piotr Gliński. Podkreślił, że w Rosji są dzieła sztuki, które należą do Polski i powinny zostać zwrócone.

[irp]

Zrabowane działa przez Rosjan

W środę podczas konferencji prasowej wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński poinformował, że Polska przekazała Federacji Rosyjskiej siedem wniosków restytucyjnych dotyczących dzieł sztuki wywiezionych do ZSRR przez Armię Czerwoną w czasie II wojny światowej. Poszukiwane przez resort kultury obiekty zostały zidentyfikowane w zbiorach Muzeum Sztuk Pięknych im. A. Puszkina w Moskwie. Obrazy pochodzą z Poznania, Łodzi, Wrocławia i Wilanowa, a aż trzy dzieła – z przedwojennej kolekcji Ordynacji Czartoryskich w Gołuchowie.

[irp]

„Mam nadzieję, że kiedyś nasze ekspozycje zostaną wzbogacone o straty wojenne, które znajdują się w tej chwili w Federacji Rosyjskiej” – powiedział wicepremier Gliński. Wskazał, że dzieła te znajdują się zapewne w magazynach i na ścianach Muzeum Sztuk Pięknych im. A. Puszkina w Moskwie oraz w Galerii Trietiakowskiej. Przypomniał, że Polska po 2000 r. złożyła do Federacji Rosyjskiej drogą dyplomatyczną 20 wniosków restytucyjnych obejmujących kilkanaście tysięcy pojedynczych obiektów. Zostały one przekazane w trzech partiach – w 2004, 2012 i 2014 roku. Rząd Federacji Rosyjskiej do tej pory nie rozpatrzył wysuwanych roszczeń. „Tam są dzieła sztuki, które należą do państwa polskiego i po prostu powinny zostać zwrócone” – podkreślił.

[irp]

Zaznaczył, że w tym kontekście „nie ma miejsca na jakiekolwiek dyskusje”. „Odpowiedzią Federacji Rosyjskiej jest milczenie. To potwierdza, że z tym państwem mamy problemy w polityce międzynarodowej znacznie bardziej poważne. To jest agresor, który dokonuje zbrodni wojennych, a także nie respektuje ani wartości, ani prawa międzynarodowego, ale to nie znaczy, że my nie mamy obowiązku przygotowywać wniosków restytucyjnych, dlatego ten obowiązek wypełniamy” – wskazał Gliński.

[irp]

Elżbieta Przyłuska z Departamentu Restytucji Dóbr Kultury MKiDN, która była jedną z osób przygotowujących wnioski restytucyjne, powiedziała PAP, że w przypadku Rosji kwestia restytucji utraconych dzieł sztuki jest „szczególnie złożona”. „Rosja uznaje polskie straty wojenne za formę rekompensaty. 15 kwietnia 1998 r. Rosja przyjęła Ustawę federalną, która mówi o tym, że dzieła te trafiły na terytorium ZSRR, jako reparacje z ziem niemieckich i w związku z tym nie podlegają zwrotowi. Ze stanowiskiem tym zdecydowanie nie zgadza się strona polska. Polska nie była wrogiem a sojusznikiem, więc rekompensowanie strat rosyjskich nie może się odbywać kosztem mienia polskiego, niezależnie od tego, w czyich było rękach i na jakim terytorium znajdowało się po zakończeniu wojny” – wyjaśniła.

[irp]

Jeden z wniosków restytucyjnych przekazanych Federacji Rosyjskiej dot. obrazu „Madonna z Dzieciątkiem i liliami na tle krajobrazu”, zgodnie ze źródłami autorstwa nieznanego malarza włoskiego z 2. poł. XV w., a który współczesne badania przypisują Libarere da Verona (ok. 1445 – ok. 1526). „Obiekt został zakupiony w Rzymie w 1937 r. przez łódzkiego kolekcjonera, fabrykanta Karola Rajmunda Eiserta. Rok po tym wydarzeniu Eisert zmarł, a w testamencie zapisał swoją kolekcję obrazów miastu Łódź. W ten sposób obraz trafił do kolekcji Miejskiego Muzeum Historii i Sztuki im. J. i K. Bartoszewiczów. W listopadzie 1939 r. Łódź została włączona przez niemieckich okupantów do kraju Warty. Z okresu wojny zachował się niemiecki inwentarz muzealny, w którym to dzieło odnotowano. Jeszcze przed wejściem w styczniu 1945 r. wojsk radzieckich do miasta, Niemcy zdążyli zabrać z muzeum najbardziej wartościowe eksponaty, w tym dzieła mistrzów włoskich, holenderskich i flamandzkich – o czym pisał Marian Minich, pierwszy dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi” – opowiadała w rozmowie z PAP Przyłuska.

[irp]

„Trafiły one najprawdopodobniej do Schandau w Saksonii, jak wynikało z informacji uzyskanych przez Naczelną Dyrekcję Muzeów i Ochrony Zabytków, która sporządziła w 1947 r. +Wykaz przedmiotów muzealnych i dokumentów wywiezionych przez Niemców+ i według informacji przejętych przez wojska radzieckie” – dodała. Przypomniała, że „Saksonia pozostawała po zakończeniu II wojny światowej w strefie radzieckiej strefy okupacyjnej”. „Prawdopodobnie wtedy doszło do przejęcia przez Rosjan tego obrazu i wielu innych” – wskazała.

[irp]

Zaznaczyła, że Polska „każdą stratę wojenną traktuje na równi”. „Niezależnie od tego, czy to obiekt znanego artysty, który mógłby być wart miliony, czy jest to np. mniej wartościowa materialnie grafika. Każda strata jest traktowana przez nas priorytetowo i przykładamy wagę do każdego dzieła, które chcemy odzyskać. Wartość rynkowa dzieła jest dla nas drugorzędna, bo ona nie wpływa na podejmowane przez nas działania” – podkreśliła.

[irp]

O skali grabieży dokonanej w polskich kolekcjach przez Armię Czerwoną może pośrednio świadczyć ilość zwrotów, czy, jak to wówczas nazywano, „darów” dokonanych przez ZSRR na rzecz Polski zaraz po wojnie. Do 1956 r. przekazano ponad 27 tys. obiektów oraz 20 tys. książek i archiwaliów. Po upadku ZSRR do polskich zbiorów publicznych, w 1997 r., powróciło tylko jedno dzieło: obraz Pompeo Batoniego „Apollo i dwie muzy” właśnie z przedwojennej kolekcji wilanowskiej.

[irp]

Z uwagi na brak dostępu do rosyjskich zasobów muzealnych i źródeł archiwalnych, w tym do list wywozowych obiektów, trudno określić, ile jeszcze polskich dzieł sztuki i zabytków znajduje się na terenie Federacji Rosyjskiej oraz byłych republik radzieckich. Zgodnie z prawem międzynarodowym Rosja jest zobowiązana do zwrotu polskich dóbr kultury zrabowanych podczas wojny. 

[irp]

NAJNOWSZE INFORMACJE

T-Mobile burzy bariery i zaprasza na dowolną kawę gratis w Żabce

Choć przełamywanie barier międzyludzkich nie jest skomplikowane, to czasem najtrudniej jest zacząć. A przecież nic tak nie sprzyja rozmowom, jak kawa! Dlatego zapraszamy wszystkich...

Już za tydzień XVII Europejski Kongres Gospodarczy – w rolach głównych energia, technologie, twórczy dialog biznesu i decydentów

Tegoroczny Europejski Kongres Gospodarczy (EEC - European Economic Congress) podąża agendą za dynamiką sytuacji geopolitycznej, która dostarcza wielu ważnych tematów do dyskusji. Co jest...

Prezes PSEW: dzisiaj wiatr wieje dla polskiej gospodarki

Fakturowanie online - jak działa i dlaczego warto z niego korzystać? Wyobraź sobie, że zaoszczędzisz nawet kilka godzin w ciągu miesiąca, korzystając z kompleksowego programu...

BingX świętuje swoje 7. urodziny kampanią „Twój głos, nasza historia”

PANAMA CITY, 17 kwietnia 2025 r. /PRNewswire/ -- Aby uczcić swoje 7. urodziny, wiodąca na świecie giełda kryptowalut BingX uruchomiła kampanię opartą na historiach...

UE lepiej przygotowana na reagowanie na klęski żywiołowe. Od czasu powodzi w Polsce pojawiło się wiele usprawnień

Na tereny dotknięte ubiegłoroczną powodzią od rządu trafiło ponad 4 mld zł. Pierwsze formy wsparcia, w tym zasiłki, pomoc materialna czy wsparcie dla przedsiębiorców, pojawiły...

Wiktor Dyduła: W domu rodzinnym zawsze podtrzymywaliśmy tradycję śmigusa-dyngusa. Teraz widzę, że w miastach już zanika ten zwyczaj

Zdaniem wokalisty śmigus-dyngus może dostarczyć sporo radości, ale też być powodem kłótni, chociażby w momencie, kiedy nie wszyscy godzą się na taką zabawę. Nie ukrywa...

Rzecznik MŚP: Obniżenie składki zdrowotnej to nie jest szczyt marzeń. Ideałem byłby powrót do tego, co było przed Polskim Ładem

Podczas najbliższego posiedzenia, które odbędzie się 23 i 24 kwietnia, Senat ma się zająć ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zakłada ona...

Mazowsze ze specjalną ofertą na Wielkanoc i majówkę. Rośnie zainteresowanie podróżami po regionie

Okres wielkanocny i majówkowy, które w tym roku wypadają bardzo blisko siebie, to czas wzmożonego ruchu turystycznego na Mazowszu. Region, który w ubiegłym roku odwiedziła rekordowa...

Książulo – wiek, praca, dziewczyna, miejsce zamieszkania

Szymon Nyczke, znany w sieci jako Książulo, to jeden z najpopularniejszych polskich twórców internetowych. Zyskał ogromne uznanie dzięki swojej działalności na platformie...

Laura Zawadzka – wzrost, waga, dziecko, partner. Kim jest Laura Zawadzka?

Laura Zawadzka zyskała popularność dzięki udziałowi w czwartej edycji hitowego reality show „Love Island”. Po zakończeniu programu jej życie nabrało rozpędu –...

Fakturowanie online – jak działa i dlaczego warto z niego korzystać?

Wyobraź sobie, że zaoszczędzisz nawet kilka godzin w ciągu miesiąca, korzystając z kompleksowego programu do wystawiania faktur, który wyręczy Cię w czasochłonnych i nudnych,...

EcoFlow wprowadza serię STREAM z siecią fotowoltaiczną wspomaganą AI

Pierwsza balkonowa instalacja fotowoltaiczna oferująca praktyczną ścieżkę do prawie zerowych rachunków za energię. BERLIN, 17 kwietnia 2025 r. /PRNewswire/ -- EcoFlow, lider w dziedzinie mobilnych...

O TYM SIĘ MÓWI

Inez Lis – wiek, waga, wzrost. Kim jest Inez Lis?

Inez Lis to popularna polska influencerka, członkini grupy Dresscode, która zdobyła znaczną rozpoznawalność dzięki swojej aktywności w mediach społecznościowych, zwłaszcza na Instagramie....

Ile dzieci ma Agnieszka Gozdyra? Co wiemy o życiu prywatnym znanej dziennikarki?

Agnieszka Gozdyra to postać doskonale znana widzom polskich mediów. Jako dziennikarka i prezenterka telewizyjna w Polsat News zdobyła uznanie i szacunek dzięki...

Książulo – wiek, praca, dziewczyna, miejsce zamieszkania

Szymon Nyczke, znany w sieci jako Książulo, to jeden z najpopularniejszych polskich twórców internetowych. Zyskał ogromne uznanie dzięki swojej działalności na platformie...

Wojek – wiek, kariera, współpraca z Książulem, dziewczyna

Wojek, znany również jako Maciej Wojas, to jedna z popularniejszych postaci w polskim internecie. Zyskał dużą popularność dzięki swojemu kanałowi na YouTube...

Ciocia Liestyle – wiek, dzieci, Jakub Kosel

Ciocia Liestyle to Agnieszka Wolszczyk - popularna postać w polskich mediach społecznościowych, znana ze swojego stylu życia i życia rodzinnego. W tym...

Edyta Jankiewicz wiek, kim jest, gdzie mieszka, dzieci

instagram.com/trochonowiczjankiewicz/Czasem popularność przychodzi nieoczekiwanie – za sprawą bliskich, którzy wcześniej zdobyli uznanie w sieci. Przykładem takiej historii...