Podejmowanie aktywności fizycznej wspólnie z małżonkiem przynosi mierne rezultaty w przypadku osób w szóstej dekadzie życia i starszych – wykazało badanie przeprowadzone w Singapurze wśród osób w wieku 54–72 lata. Partnerzy raczej zniechęcają, niż motywują do ćwiczeń. Może mieć to związek z innymi przyzwyczajeniami partnerów, ale także z innym podejściem do tego, co kobiety uważają w sporcie za ciekawe, a co mężczyźni. Dużo lepszym motywatorem niż wspólne ćwiczenia okazuje się być rejestrator aktywności fizycznej. Utrzymywanie dobrej kondycji wśród seniorów będzie coraz pilniejszym wyzwaniem w najbliższych latach. Do 2050 roku ponad 40 proc. Polaków będzie miało więcej niż 60 lat. Poważnym problemem zdrowotnym i wyzwaniem systemowym, w którego rozwiązaniu przynajmniej częściowo pomoże ruch, jest zjawisko wielochorobowości.
Naukowcy z Singapuru przeprowadzili trzymiesięczne badanie z udziałem 240 uczestników w wieku od 54 do 72 lat. Otrzymali oni monitor kondycji z widocznym lub zakrytym wyświetlaczem, a ich aktywność była oceniana na podstawie przekraczania progów dziennej liczby kroków. Pod uwagę brane były również wskaźniki oparte na deklaracjach uczestników, dotyczących na przykład tego, ile godzin dziennie spędzali w pozycji siedzącej, a ile poświęcali na wysiłek fizyczny o średniej i dużej intensywności. Uczestnicy brali udział w eksperymencie indywidualnie lub z małżonkami. Tylko część z nich otrzymywała informacje zwrotne z urządzeń rejestrujących. W ten sposób badacze podzielili uczestników na cztery grupy. Doszli do ciekawych wniosków zwłaszcza w kontekście roli małżonków w utrzymywaniu aktywności.
– Kiedy osoby brały udział w badaniu wspólnie z małżonkami, stawały się mniej aktywne fizycznie. Liczba dni, w których te osoby osiągały pułap 7,5 tys., 10 tys. czy 15 tys. kroków, średnia dzienna liczba kroków oraz przeciętna liczba kroków – wszystkie te wartości były niższe niż w przypadku osób biorących udział w badaniu bez małżonków – mówi agencji Newseria Innowacje dr Sapphire Lin z Wee Kim Wee School of Communication and Information, Nanyang Technological University w Singapurze.
Po zakończeniu eksperymentu badacze przeprowadzili ankiety, które miały pomóc im zinterpretować wyniki uzyskane w ramach eksperymentu. W jednej z nich spytali małżonków, dlaczego ich aktywność fizyczna była mniejsza w towarzystwie swoich partnerów i partnerek. Często się zdarzało, że małżonkowie po prostu stawali się przeszkodą na drodze do aktywnego stylu życia partnerów, którym na tym zależało.
– Zazwyczaj mniej skłonna do ruchu osoba powstrzymuje osobę bardziej aktywną i w związku z tym aktywność tej drugiej się obniża. Tak zdarza się w przypadku kobiet i mężczyzn, niezależnie od płci. Zależy, która osoba w związku jest bardziej aktywna. Osoba bardziej skłonna do ruchu będzie chciała wyjść, osoba mniej aktywna będzie wolała zostać w domu, powstrzymując osobę bardziej aktywną. Osoby pobierają się zazwyczaj z innych powodów niż jednakowy poziom aktywności fizycznej. Często dopiero po ślubie okazuje się, że na przykład mąż nie jest aktywny, woli zostać w domu i oglądać telewizję, zamiast wyjść biegać. W efekcie małżonkowie tworzą oddzielne obszary aktywności – ich aktywność fizyczna przebiega oddzielnie – wyjaśnia badaczka.
Przyczyną zaobserwowanego zjawiska mogą być też różnice w podejściu osób różnej płci do tego, jak powinna wyglądać aktywność fizyczna. Mężczyźni statystycznie częściej interesują się dyscyplinami, które opierają się na rywalizacji. Rodzi to trudności w nakłanianiu drugiej osoby w związku do aktywności.
– Sugerujemy więc, aby w celu wywołania zmian w aktywności fizycznej starszych dorosłych skupiać się na poszczególnych osobach, a nie na parach małżeńskich, ponieważ mają one silnie ugruntowane zwyczaje związane ze stylem życia. Należy jednak zwrócić uwagę, że pary małżeńskie biorące udział w badaniu były w związkach od średnio około 30 lat, więc ich zwyczaje są głęboko zakorzenione, ich style życia są stałe, nie zmieniają się zbyt łatwo. W ramach wywiadów uczestnicy mówili również o tym, że w przypadku młodszych par to może zadziałać, ponieważ z entuzjazmem biorą udział we wspólnych czynnościach, chcą razem biegać itp., zaś w przypadku starszych par ten entuzjazm jest nieco inny. Prawdopodobnie dlatego wpływ drugiej osoby w tym badaniu okazał się negatywny i dlatego zaobserwowaliśmy niekorzystny wpływ małżonków na aktywność fizyczną – podkreśla dr Sapphire Lin.
Trzymiesięczny eksperyment wykazał też, że ci uczestnicy, którzy otrzymywali spersonalizowane informacje zwrotne na swoich monitorach fitness, byli bardziej aktywni niż ci, którzy takich danych nie dostawali.
– Informacje z rejestratorów aktywności fizycznej pomagają w zwiększeniu aktywności fizycznej. Uczestnicy, którzy mieli dostęp do informacji z rejestratorów, mieli lepsze wyniki. Ich codzienna aktywność była większa, osiągali poziom 7,5 tys. kroków i 10 tys. kroków dziennie częściej niż osoby, które nie otrzymywały informacji o wynikach – dodaje ekspertka.
Badanie ma istotne znaczenie zwłaszcza z uwagi na zachodzące zmiany demograficzne. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego liczba ludności w wieku 60 lat i więcej w roku 2030 ukształtuje się na poziomie 10,8 mln (wzrost o 10,8 proc. w stosunku do roku 2021), w roku 2040 na poziomie 12,3 mln (wzrost o 26 proc.). W 2050 roku w Polsce będzie mieszkać 13,7 mln osób starszych (o 40,8 proc. więcej niż w 2021 roku). Seniorzy będą w połowie XXI wieku stanowić 40,4 proc. ogółu ludności.
– Jednym ze sposobów na zachowanie zdrowia społeczności jest aktywność fizyczna. Może ona wpływać na wskaźniki chorób przewlekłych, a także przeciwdziałać osłabieniu, które bardzo często występuje u osób starszych. Nasze badanie pokazuje, że rejestrowanie aktywności fizycznej może pomóc w przypadku problemów z aktywnością fizyczną i nie trzeba do tego innego rodzaju motywacji – podsumowuje badaczka. – Można rozważyć stosowanie aplikacji do rejestrowania aktywności fizycznej, aby motywować starszych dorosłych do osiągania pewnych celów związanych z aktywnością. Oprócz tego w przygotowaniu interwencji i strategii krajowych warto brać pod uwagę osoby z grupy wiekowej starszych dorosłych indywidualnie, a nie wspólnie z małżonkami. Powinniśmy pomyśleć o innych dyscyplinach sportu dla mężczyzn, ponieważ mężowie i żony mogą uprawiać różne sporty, więc ukierunkowanie na małżeństwa jako całość nie jest tutaj pomocne bez wzięcia pod uwagę indywidualnych różnic między nimi. Trzeba także pamiętać o negatywnym wpływie małżonka mniej aktywnego fizycznie.
Źródło: Newseria
