Od dłuższego czasu głośno jest o konflikcie między osobami posiadającymi kredyty hipoteczne we frankach szwajcarskich a bankami, które takich specyficznych pożyczek udzielały. Kością niezgody stały się klauzule abuzywne zawarte w umowach kredytowych oraz sposób przeliczania rat, jakie kredytobiorcy mieli spłacać po nagłym wzroście kursu szwajcarskiej waluty. Orzecznictwa m.in. TSUE doprowadziły do sytuacji, w której klienci banków ochoczo zaczęli ubiegać się o zmianę warunków uregulowania zaciągniętego zobowiązania i np. odfrankowienia kredytu. Banki początkowo nie chciały uginać się pod żądaniami kredytobiorców i chętnie decydowały się na rozstrzygnięcie sporów przed sądem. Gdy jednak powszechne orzecznictwo okazało się tych instytucji mało korzystne, wówczas częściej Frankowiczom zaczęto oferować zawarcie ugody. Czy takie rozwiązanie jest w porządku z punktu widzenia klienta banku? Na czym polegają mediacje i kiedy warto z nich skorzystać?
Mediacja – definicja
Mediacja to proces alternatywnego rozwiązywania sporów, w którym neutralna i niezależna osoba, zwana mediatorem, pomaga stronom w konflikcie osiągnąć porozumienie. Mediator nie podejmuje decyzji ani nie rozstrzyga sporu, ale wspiera strony w komunikacji, identyfikowaniu problemów i negocjacjach w celu znalezienia rozwiązania akceptowalnego dla wszystkich zaangażowanych. Mediacja jest dobrowolna i może dotyczyć różnych dziedzin życia, takich jak sprawy rodzinne, biznesowe, cywilne czy sąsiedzkie. Celem mediacji jest znalezienie rozwiązania, które jest sprawiedliwe, zrównoważone i satysfakcjonujące dla obu stron konfliktu.
Mediacje z bankiem – na czym to polega?
Mediacje stały się również sposobem na zażegnanie konfliktu między bankiem a Frankowiczami. Do rozpoczęcia tej procedury wymagana jest zgoda obu stron. To banki zawsze wychodzą z propozycją takiego sposoby rozwiązania problemu. Jeśli dla osoby posiadającej kredyt stanowi to jakkolwiek atrakcyjną alternatywę, może na nią przystać i przystąpić do rozmów.
Część z banków proponuje zawarcie ugody bez mediatora. Inne z kolei wolą skierować sprawę do Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego. Ten ostatni to całkowicie niezależna instytucja, której celem jest rozstrzygnięcie sporu, jaki narodził się między uczestnikami rynku finansowego. KNF powołuje mediatorów, którzy zgodnie z definicją mediacji, mają za zadanie pomóc obu stronom dojść do satysfakcjonującego porozumienia.
Już od samych stron konfliktu zależy, czy uda im się osiągnąć konsensus. Zarówno bank, jak i Frankowicz, nie muszą przystawać na propozycje drugiej strony. Mediacja jest procesem, który ma pomóc znaleźć optymalne rozwiązanie i doprowadzić finalnie do zawarcia ugody. Co jednak ważne – nie zawsze tak musi się stać.
Kiedy mediacja a kiedy rozprawa w sądzie?
Dlaczego banki chcą zawierać ugody z Frankowiczami? Gdyż jest to dla tych instytucji często korzystniejsze rozwiązanie niż skierowanie sprawy do sądu. Jeśli bank dogada się z klientem, może liczyć bardziej opłacalne dla siebie warunki dalszej spłaty zobowiązania przez kredytobiorcę. Oznacza to zatem, że ugoda zwykle jest mniej opłacalna dla samego Frankowicza. Czy zatem warto z niej skorzystać?
To zależy od indywidualnego przypadku. Wiele osób nie ma siły i czasu, by walczyć w sądzie o sprawiedliwość. Dla kogoś zupełnie satysfakcjonujące może okazać się to, co zaproponuje bank i wówczas zażegnanie sporu okazuje się szybkie i bezstresowe.
Nie bez znaczenia są też zapiski znajdujące się w umowie kredytowej. Nie zawsze będą one kwalifikować dokument np. do całkowitego odfrankowienia kredytu. Może się okazać, że propozycja banku będzie absolutnym maksimum, na co może liczyć klient, a wówczas zawarcie ugody wydaje się najrozsądniejszym posunięciem.
Mediacje z bankiem – jak się przygotować?
Do mediacji najlepiej przystąpić po konsultacji z zaufaną kancelarią prawną, która zajmuje się sprawami Frankowiczów (np. https://www.sobotajachira.pl/mediacje-z-bankami-zawarcie-ugody/). Doświadczeni na tym gruncie prawnicy dokonają rzetelnej analizy umowy kredytowej, wskażą ewentualne ryzyko związane z zawarciem porozumienia z bankiem, przedstawią symulację korzyści wynikającej z ugody i zestawią je z możliwościami, jakie dałaby wygrana przed sądem, pomogą załatwić wszelkie sprawy formalne i doprowadzą finalnie do zawarcia ugody. Ponadto zgłaszając się do kancelarii prawnej wyspecjalizowanej w sprawach frankowych otrzymamy pełną instrukcję tego, jak przygotować się do rozmowy z mediatorem. Wsparcie eksperta w tym przypadku wydaje się więc absolutnie obowiązkowe.